VAN OUD DOOR NIEUW NAAR OUD
De restauratie van de voormalige stadstimmerwerf in Alkmaar
‘
De stadstimmerwerf is gevestigd in Alkmaar aan de Keetgracht 1 op de hoek van de Oudegracht. De eerste bebouwing op de stadstimmerwerf dateert uit 1600. Een rechthoekige schuur diende voor opslag van diverse onderhoudsmaterialen: hout, steen, touwwerk, olie en teer. Door de eeuwen heen is de oorspronkelijke schuur uitgebreid met aangebouwde vleugels en verhoogd met een attiek.
In 2003 is het Rijksmonument door een corporatie aangekocht als huisvesting van hun hoofdkantoor. Een van de ambities van deze organisatie is zorg te dragen voor behoud van panden met een historische waarde. Met deze ambitie in het achterhoofd is het ontwerp en restauratieplan door ons opgesteld. Het pand geschikt maken als kantoorruimte met publieksfuncties en vergaderfaciliteiten was ons doel. Dit hebben we van de uitvoering tot en met de oplevering begeleid.
Inleven, op zoek naar meer puzzelstukken
De opdracht bestond uit het ontwerpen van een kantoor dat de missie van onze opdrachtgever uitdraagt; prettig wonen voor onze klanten in Alkmaar met een hart voor monumenten. Het Programma van Eisen was niet volledig en daarom namen wij de missie en visie van onze opdrachtgever en de bouwhistorie van het pand als uitganspunt.
Met het thema transparantie aan de slag
Op basis van de ambitie en in samenhang met een toekomstgerichte dienstverlening adviseerden wij de vertroebelende bijgebouwen te verwijderen en de oorspronkelijke U-vormige hoofdstructuur te herstellen. Passend bij een klantgerichte organisatie kreeg het interieur een overzichtelijk en transparant karakter.
Het hoofdvolume – schuur verhoogd met attiek – heeft het meest representatieve karakter. Hier zijn op de begane grond de publiekfuncties gelegen en op de verdieping onder de zichtbaar gemaakte kapconstructie kantoorruimten. In de zijvleugels zijn kantoorruimten gelegen.
Om de behoefte aan een groter vloeroppervlak te realiseren is de nieuwbouw als zelfstandig object in het binnenhof geplaatst. Deze volgt op gangbreedte met schuin geplaatste gevels exact de gevelcontour van het monument waardoor een omloop ontstaat. Met verschillende dakhellingen is een ruimtelijke harmonie gezocht met de dakhellingen van het monument, waarmee een interessant dak landschap ontstaat dat zich goed voegt in de situatie. De gevelbekleding van het dak –gepatineerd zink– is doorgezet in gevels tot op de begane grond waarvan de omloop is bestraat met oude boerengeeltjes. De nieuwbouw is op subtiele wijze ter plaatse van de goot verbonden met het monument waarbij de bestaande goot blijft gehandhaafd. Met de brugverbinding naar de verdieping van het hoofdvolume ontstaat een interessante route: van oud door nieuw naar oud.
Innovatie, de uitdaging van een duurzaam klimaatsysteem in een monumentaal pand
Voor een gezond binnenklimaat is gekozen voor een duurzaam klimaatsysteem met PCM. PCM staat voor Phase Change Materials, ofwel fase-overgangsmaterialen. In het systeem zit een mengsel van paraffine, zout, water, glycol en alcohol. Dit mengsel heeft een smelttemperatuur rond 22 °. Wordt het in een ruimte warmer dan 22 ° dan smelt het mengsel en neemt het warmte op. Is het kouder dan 22 ° dan stolt het materiaal en geeft het warmte af. Deze techniek is zeer energiebesparend en zorgt voor een optimaal binnenklimaat. De PCM materialen zijn geïntegreerd in vrij hangende plafondzones gecombineerd met indirecte verlichting.